مراسم جشن باستانی تیرگان در شهرستان فراهان
جشن باستانی,برگزاری جشن باستانی تیرگان,عکس هایی از مراسم جشن باستانی تیرگان در شهرستان فراهان استان مرکزی,جشن باستانی تیرگان در ماه رمضان,تصاویر جشن باستانی تیرگان در شهرستان فراهان
هرساله جشن باستانی تیرگان در طول روز برگزار می‌شد، اما امسال به دلیل تقارن با ماه مبارک رمضان بعد از افطار در پارک کوثر شهرستان فراهان برگزار شد.
رئیس گروه حفظ و احیای بناها و محوطه های تاریخی اداره‌ی کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی در خصوص این جشن بیان کرد:
هر سال منطقه‌ی کهن و فرهنگی فراهان از توابع این استان در نخستین روز تابستان شاهد صحنه ای از آیین باستانی و رسوم جشن تیرگان است که از دیرباز با آغاز فصل برداشت گندم به شکرانه برکت، نعمت و همبستگی با طبیعت برگزار می‌شده است.
اسماعیل شراهی افزود که در ایران باستان هر ماه دارای نامی ویژه‌ای بوده که هر گاه نام روز با نام ماه منطبق و یکسان می‌شد آن روز را جشن می‌گرفتند به طوری که در هر ماه یک جشن برپا می‌شد.
وی گفت که کلمه‌ی جشن در زبان فارسی به معنی آیین‌های شادمانی است و در زبان اوستایی و پهلوی نیز به معنی ستایش و پرستش است.
این کارشناس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری افزود که در فرهنگ ایرانی نوروز و مهرگان از مهمترین جشن‌های سال بوده که در فروردین و مهر برگزار می‌شد و جشن تیرگان نیز به دنبال برگزاری جشن‌های ماهیانه در تیرروز از تیرماه برابر با ۱۰ تیر در گاه‌شمار خورشیدی برگزار می‌شده است.
وی بیان کرد که این جشن در گرامی‌داشت تیشتر (ستاره‌ی باران‌آور در فرهنگ ایرانی) و همچنین عنصر مقدس آب، به نام جشن آب پاشان یا آبریزگان نیز شناخته می شود.
شراهی با بیان اینکه در تاریخ اساطیری ایران تیرگان روز کمان‌کشیدن آرش کمانگیر و پرتاب تیر از فراز کوه البرز است افزود که جشن تیرگان به روایت ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه روز بزرگداشت مقام نویسندگان در ایران باستان نیز محسوب می‌شده است.
کارشناس ارشد باستان‌شناسی نیز گفت که در قرن‌های گذشته این جشن دارای تغییر و تحولاتی شده است به طوری که مردم منطقه‌ی فراهان مانند برخی دیگر از مناطق ایران در روز اول تیرماه از نقاط دور و نزدیک به زادگاه خود برگشته و روز را تا شب در دامان طبیعت می‌گذرانند و با طبخ غذاهای سنتی مثل دلمه و آش‌های محلی، در کنار اقوام و بستگان خود روز خاطره انگیزی را سپری می کنند.
«محسن کریمی» افزود که در منطقه‌ی فراهان به این جشن عید صغری و یا جشن آب‌پاشان هم نیز می‌گویند که در این روز اهالی منطقه با حضور در کنار امامزاده ذلف‌آباد، ضمن دعا، نیایش، زیارت اهل قبور، شکرگزاری برداشت گندم، با اجرای بازی‌های محلی، پاشیدن آب به یک دیگر، برگزاری مجلس‌های پرده‌خوانی و شبیه‌خوانی روز خود را سپری می‌کنند.
وی بیان کرد که اهالی فراهان معتقدند که در این روز نباید در خانه ماند به همین دلیل خود را از نقاط دور و نزدیک به امامزاده ذلف‌آباد می‌رسانند و با جشن، سرور، آب‌پاشی و پختن غذاهای سنتی این این روز را گرامی می‌دارند.
کریمی همچنین گفت که شرکت مردم از شهرهای همدان، ملایر، قم و تهران در این جشن جهت فروش تولیدات خود شامل انواع سوغات، گیاهان دارویی، ابزار کشاورزی، صنایع دستی و نیز اجرای مراسم تعزیه‌خوانی توسط گروهی که از شهرستان تفرش به منطقه می‌آیند از دیگر برنامه‌های جانبی این آیین باستانی است.
کارشناس ارشد باستان‌شناسی بیان کرد که در برخی از نقاط نیز مانند شمال کشور در جشن تیرگان آیین‌هایی از قبیل حافظ‌خوانی، فال کوزه، برگزاری جشن در بین زرتشتیان، پختن انواع غذا و شیرینی همراه با آب‌پاشی برگزار می‌شود و همچنین در منطقه‌های داراب و سنگسر طبق سنت‌های قدیم سیزده نوع خوراکی یا غذایی که با سیزده ماده خوراکی آماده شده است را برای شام یا بعد از شام در نظر می‌گیرند.
شهرستان فراهان پاره‌ای از سرزمین تاریخی فراهان بزرگ است که منطقه‌ی وسیعی از شمال شهر اراک تا مناطقی از شهرستان آشتیان و تفرش را در بر می‌گرفت و از غرب تا مرز استان همدان نیز می‌رسید.
فراهان به مرکزیت شهر فرمهین بر اساس تقسیمات کشوری در سال ۸۹ با ۳۰ هزار و ۴۲ نفر جمعیت به شهرستان تبدیل شد. بیش از ۲۰۰ روستای کوچک و بزرگ نیز در دشت فراهان و کوه‌های اطراف آن پراکنده شده است.