زمان شروع غذای کمکی نوزاد و خطرات زود شروع کردن
زمان شروع غذای کمکی
غذای مناسب شیرخوار در 6 ماه نخست بارداری فقط شیرمادر (بدون نیاز به آب) است و در 6 ماهه دوم تولد 65 تا 70 درصد از نیاز شیرخوار از شیر مادر و 30 تا 50 درصد آن از تغذیه تکمیلی تامین میشود. همچنین 40 نیاز درصد شیرخوار در 11 ماهگی از تغذیه تکمیلی و 60 درصد از شیر مادر تامین میشود و این نسبت در 12 ماهگی به ترتیب 45 و 55 درصد است. بعد از شش ماهگی نیازهای غذایی شیر خوار به تنهایی با شیر مادر بر آورده نمیشود بنابراین علاوه بر شیر مادر، تغذیه کودک با غذاهای نیمه جامد هم باید آغاز شود.
خطرات زود شروع کردن غذای کمکی چیست؟
اگر غذای کمکی زودتر از موقع شروع شود وقایع نامطلوبی می تواند سلامتی شیرخوار را به خطر بیندازد. از جمله:
احتمال ابتلاء شیرخوار به اسهال زیاد می شود، زیرا دستگاه گوارش شیرخوار هنوز کاملا تکامل نیافته است، به علاوه ممکن است ماده غذایی تهیه شده نیز آلوده باشد و یا در تهیه و نگهداری آن دقت کافی نشده باشد. زمان شروع غذای کمکی
چون گنجایش معده شیرخوار کم است، غذای کمکی ممکن است جایگزین یک وعده شیر مادر شده و رغبت شیرخوار به مکیدن پستان کم شود، در نتیجه هم شیر کمتری ترشح می شود و هم به دلیل کمبود انرژی از مواد غذایی دریافتی در مقایسه با شیر مادر، شیرخوار انرژی کمتری به دست می آورد که این خود سبب سوء تغذیه و عدم رشد کافی کودک می گردد.
احتمال بروز آلرژی (حساسیت) بیشتر می شود.
مناسبترین سن برای شروع تغذیه تکمیلی نوزاد
اکثر شیرخواران پس از پایان شش ماهگی علاوه بر شیر مادر، نیازمند دریافت مقداری انرژی بیشتر و برخی از مواد غذایی و ریزمغذیها هستند. به این دسته از مواد غذایی، غذای کمکی و به این نوع تغذیه، تغذیه تکمیلی میگویند. زمان شروع غذای کمکی
گرچه ممکن است، شیر شما به تنهایی و پس از شش ماهگی نیز برای تغذیه شیر خوارتان کافی باشد، ولی به منظور آموزش صحیح و به موقع تغذیه به فرزندتان، توصیه میشود که تغذیه تکمیلی برای تمامی شیر خواران در پایان شش ماهگی (پایان 180 روزگی) آغاز گردد. البته باید با توجه به تواناییهای تغذیهای شیرخوار، غذای کمکی را بصورت بسیار ساده و نرم و از موادی که هضم آسانتری دارند، آغاز کنید.
برای مثال میتوان تغذیه تکمیلی را با مقدار کمی فرنی آرد و برنج شروع کرد و رفته رفته برغلظت آن افزود و به تدریج سایر مواد غذایی را به آن اضافه کرد تا فرزندتان در ماههای آخر سال اول زندگیاش با تکامل بیشتر مهارتهای تغذیهای، بتواند از آنچه سایر افراد خانواده تغذیه میکنند، استفاده کند.
معمولاً اکثر کودکان پس از پایان 10 ماهگی قادر به استفاده از غذای اصلی خانواده میباشند و حتی ممکن است نیازی نباشد که برای آنان غذای جداگانه تهیه کنید.
پایان 6 ماهگی، یعنی 180 روز بعد از تولد، بهترین زمان برای شروع غذای کمکی است. زیرا از شش ماهگی به بعد به دلیل وزن مناسبی که کودک کسب کرده است، نیازش به انرژی و برخی ریز مغذیها افزایش مییابد و چون شیر مادر تمام نیازهای غذایی او را تامین نمیکند لازم است علاوه بر شیر مادر، انرژی، پروتئین، آهن، روی و برخی ویتامینهای محلول در چربی مانند؛ ویتامینهای A وD از طریق غذای کمکی به فرزندتان رسانده شود. به عنوان مثال: ذخیره آهن شیر خواری که به موقع متولد شده است، تقریباً در حوالی شش ماهگی به حداقل میرسد. بنابراین اگر آهن را از طریق غذاهای کمکی و قطره آهن (یا شربت آهن) دریافت نکند، ممکن است مبتلا به کم خونی شود.
البته در نوزادانی که با وزن کمتر از دو کیلو 500 گرم متولد میشوند، گرچه تغذیه انحصاری آنها با شیر مادر باید تا پایان شش ماهگی ادامه داشته باشد، ولی هنگامی که وزن شیرخوار به 2 برابر وزن تولد برسد، لازم است قطره آهن هم شروع شود.
ولی در مورد “روی”، نیازی نیست که مانند آهن، مکمل داده شود، مگر در شرایط خاص پزشکی که تجویز آن الزامی باشد. زمان شروع غذای کمکی
شروع به موقع تغذیه تکمیلی مرحله مهمی در زندگی شیرخوارن است و علاوه برفراهم نمودن زمینه مساعد جهت کسب تجربیات جدید، میتواند بر رشد و نمو کودک نیز تاثیر بسیاری داشته باشد.
شروع زود هنگام غذای کمکی یعنی زیر 6 ماه موجب میشود تا معده کم حجم کودک با ماده غذایی کم ارزشتر از شیر مادر پرشده و او را از دریافت مقدار کافی از شیر مادر که هنوز مناسبترین غذا است محروم بماند. در واقع غذای کمکی بر عکس شیر مادر به راحتی با ویروسها و باکتریها آلوده میشود و خطر عفونت و اسهال به شدت افزایش مییابد چون در ماههای اول زندگی قدرت دفاعی دستگاه گوارش کودک در برابر عوامل بیماریزا بسیار پایین است. در عین حال، ملکولهای درشت موادغذایی قبل از این سن میتوانند به راحتی از منافذ دستگاه گوارش شیرخوار عبور کرده و احتمال بروز حساسیت و آلرژی را افزایش دهند. همچنین حرکات جانبی زبان که غذا را برای جویدن به طرف دندانها هدایت میکند بین 8 تا 12 ماهگی شکل میگیرد.