سرطان سینه ( پستان ) چیست و چگونه آغاز می شود؟

سرطان پستان ناشی از رشد خارج از قاعده سلول های غیرطبیعی در پستان است. در هر دو نوع تومورهای خوش خیم و بدخیم، رشد سریع و زیاد سلول ها وجود دارد. روند زیاد شدن سلول ها در تومورهای خوش خیم در مرحله مشخصی متوقف می شود، در تومورهای بدخیم این رشد به صورت غیر قابل مهار ادامه می یابد تا حدی که در صورت عدم درمان، تمامی قسمت های بدن را تحت تأثیر قرار داده و از کار می اندازد.

 تومورهای خوش خیم و بدخیم چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

 باید گفت که در تمام تومورها رشد سریع و زیاد سلول ها وجود دارد. خواه این تومور خوش خیم باشد یا بدخیم. آنچه حائز اهمیت است و تفاوت اصلی این دو نوع تومور را سبب می شود این است که روند زیاد شدن سلول ها در تومورهای خوش خیم در مرحله مشخصی متوقف می شود ولی در تومورهای بدخیم به صورت غیرقابل مهار ادامه می یابد. این رشد سلولی در تومورهای بدخیم که همان سرطان است تا حدی ادامه می یابد که در صورت عدم درمان تمامی قسمت های بدن را تحت تأثیر قرار داده و از کار می اندازد. این در حالی است که این اتفاق، هرگز در تومورهای خوش خیم  نمی افتد.

 رطان پستان، شایعترین سرطانی است که خانم ها به آن مبتلا می شوند. در کشورهای غربی این بیماری بیشتر در سنین بالای 50 سال دیده می شود ولی در کشور ما بیماران جوان تر هستند و در بسیاری از موارد به علت عدم آگاهی از علائم بیماری در مراحل پیشرفته تری مراجعه می کنند.

هر چقدر سرطان پستان زودتر تشخیص داده شود، درمان آن آسان تر و موفقیت آمیز تر است. به همین دلیل لازم است بانوان جهت حفظ سلامت خود، حقایقی را در مورد این بیماری بدانند.

دلیل ابتلا به سرطان سینه چیست؟

 مهمترین عواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان می شوند عبارتند از :

سابقه فامیلی ابتلا به سرطان پستان، بخصوص در مادر، خواهر یا دختر

سابقه سرطان پستان در خود فرد

سن اولین زایمان بیشتر از 35 سال

نازایی

بلوغ زودرس

یائسگی دیررس

چاقی پس از یائسگی

مصرف زیاد چربی حیوانی در رژیم غذایی

سابقه تابش اشعه زیاد به قفسه سینه

برخی از بیماریهای خوش خیم پستان

البته باید تاکید کرد که وجود یک یا تمام این شرایط در هر فرد به معنای ابتلای قطعی وی به این بیماری نیست و این عوامل صرفا” احتمال ابتلا را افزایش می دهند.

علائم و نشانه های سرطان سینه چیست؟

چگونگی انجام معاینه شخصی سینه
مراحل کار عبارتند از:
در مقابل آینه
1- بالا تنه خود را لخت کرده و در اتاقی با نور کافی در برابر یک آینه بزرگ بایستید. به سینه های خود نگاه کنید. در صورتی که از نظر شکل یا اندازه با هم تفاوت دارند، نگران نباشید. سینه بیشتر زنان دارای این حالت است. با قرار دادن بازوی خود در پهلویتان به آرامی شورع به بررسی هرگونه تغییر در اندازه، شکل، موقعیت یا پوست سینه نمایید. پوست سینه را از نظر تراکم، افتادگی، زخم یا تغییر رنگ به دقت بررسی کنید. نوک سینه ها را به دقت بازرسی کرده و به دنبال زخم، پوست پوست شدن یا تغییر جهت آنها باشید.
2- سپس دستان خود را بر روی ران هایتان قرار داده و به شدت به سمت پایین فشار وارد کنید تا عضلات قفسه سینه در پشت سینه هایتان سفت گردد. به سمت دیگر بچرخید تا بتوانید بخشهای بیرونی تر سینه را نیز بررسی کنید.
3- در این مرحله رو به سمت آینه خم شوید. شانه ها و آرنج خود را برای سفت کردن عضلات قفسه سینه بچرخانید. سینه هایتان به سمت جلو خواهند افتاد. تغییرات در اندازه و حد فاصل بین سینه ها را در این حالت بررسی کنید.
4- اکنون دستها را پشت سر قلاب کرده و به سمت جلو فشار وارد کنید. مجددا برای بررسی بخشهای بیرونی سینه بچرخید تا اشراف کامل بر روی آنها داشته باشید. بررسی مرز زیرین سینه ها را فراموش نکنید. ممکن است نیاز باشد برای دیدن این منطقه سینه های خود را بالا ببرید.
5- نوک سینه های خود را برای خروج مایع مورد بررسی قرار دهید. انگشت شست و اشاره خود را اطراف بافت نوک سینه قرار داده و به سمت بیرون بکشید. هرگونه خروج مایع را به دقت بررسی نمایید. این عمل را برای سینه دیگر نیز تکرار کنید.
در زیر دوش
6- اکنون زمان آن رسیده تا تغییرات موجود در سینه را احساس کنید. استفاده از آب و صابون جهت بررسی سینه ها می تواند کمک کننده باشد. وجود توده یا ضخیم شدگی را در ناحیه زیر بغل مورد بررسی قرار دهید. دست چپ را روی ران قرار داده و با دست راست زیر بغل ناحیه چپ بدن را احساس نمایید. کار را در سمت دیگر بدن نیز تکرار کنید. چکابهای خانگی در تشخیص سرطان سینه
7- قسمت های فوقانی و تحتانی ترقوه را از جهت وجود توده یا هرگونه بخش ضخیم شده مورد معاینه قرار دهید.
8- با دستان کف آلود، یکی از بازوها را پشت سر خود ببرید تا بافت سینه پراکنده گردد. از بخشهای مسطح انگشتان دست دیگر خود استفاده کرده و به آرامی بر روی سینه فشار وارد کنید. حرکت رو به بالا و رو به پایین را در راستای سینه از زیر سینه ها تا ترقوه انجام دهید. این الگوی حرکتی را تا پوشش کامل تمامی سینه ادامه دهید. همین روند را برای سمت دیگر بدن تکرار کنید.
در حالت دراز کش
9- دراز کشیده و یک بالش کوچک یا حوله تا شده زیر شانه راست خود قرار دهید. دست راست خود را پشت سرتان ببرید. دست چپ را بر روی بخش فوقانی سینه راست قرار داده و با انگشتان و کف دست شروع به بررسی این بخش نمایید. لوسیون بدن می تواند برای تسهیل معاینه این بخش از بدن کمک کننده باشد.
10- سینه خود را به صورت صفحه ساعت در نظر بگیرید. از موقعیت ساعت 12 شروع کرده و با حرکات دایره ای کوچک به سمت ساعت 1 بروید. این کار را تا رسیدن مجدد به ساعت 12 ادامه دهید. انگشتان خود را به صورت مسطح و در تماس دائم با سطح سینه نگه دارید. پس از کامل شدن دایره، به اندازه 2.5 سانتی متر به سمت نوک سینه حرکت کرده و دایره دیگری را حول ساعت فرضی ایجاد کنید. تا پوشش کامل تمامی سینه این الگو را ادامه دهید. از بررسی بخش های بالایی و بیرونی که تا ناحیه زیر بغل گسترده شده اند، اطمینان حاصل کنید.
11- انگشتان را مجددا به صورت صاف و مستقیما بر روی بالای نوک سینه قرار دهید. زیر ناحیه نوک سینه را از نظر وجود هرگونه تغییر بررسی کنید. به آرامی نوک سینه ها را به سمت داخل فشار دهید. این کار بایستی به آسانی انجام پذیرد. چکابهای خانگی در تشخیص سرطان سینه
مراحل 9، 10 و 11 را بر روی سینه دیگر خود تکرار کنید.
جالب توجه است که احتمال وجود تومورهای سرطانی در بخش های معینی از سینه نسبت به سایر بخش ها بیشتر است. در صورت تقسیم سینه به 4 قسمت، احتمال تقریبی سرطانهای سینه در هر بخش (به صورت پادساعتگرد) عبارت است از:
– 41 درصد، یک چهارم بیرونی و فوقانی
– 14 درصد، یک چهارم درونی و فوقانی
– 5 درصد، یک چهارم درونی و تحتانی
– 6 درصد، یک چهارم بیرونی و تحتانی
– 34 درصد، در ناحیه پشت نوک سینه
تقریبا نیمی از سرطانها در بخش بیرونی و فوقانی سینه به سمت زیر بغل رخ می دهد. برخی از پزشکان این ناحیه را «دُم» سینه نامیده و از بیماران زن خود درخواست می کنند تا این ناحیه را به دقت مورد معاینه قرار دهند.
اقدامات لازم در صورت شناسایی توده در سینه
در صورت تشخیص هرگونه تغییر جدید در سینه به پزشک مراجعه کنید. شرایطی که توسط پزشک باید مورد بررسی قرار گیرد عبارتند از:
– ناحیه کاملا متمایز از سایر بخش ها در هر دو سینه
– توده یا ضخیم شدگی نزدیک یا در خود سینه، یا در ناحیه زیر بغل که در دوران قاعدگی نیز ادامه پیدا می کند
– تغییر در اندازه، شکل یا حد فاصل بین سینه ها
– جرم یا توده که ممکن است به اندازه یک نخود کوچک باشد
– ناحیه مرمری مانند زیر پوست
– تغییر در نوع لمس یا ظاهر پوست سینه یا نوک آن (گودی، چروک، پوست پوست شدن یا تورم)
– مایع روشن یا خونی رنگ خارج شده از نوک سینه
– قرمز شدن پوست در ناحیه نوک سینه یا خود سینه