آنچه در این مقاله از مجله خبری نیوست می خوانید
نشانه های کمبود اسید فولیک در بدن و منابع تامین آن
نشانه های کمبود اسید فولیک
هفت نشانه که میگویند بدن شما به اسید فولیک بیشتری نیاز دارد
1- بروز مشکل در درک و شناخت مسایل اطراف، افسردگی و اختلال در تمرکز
2- افزایش دردهای بدن مانند سردرد
3- رنگ پریده شدن پوست
4- احساس تنگی نفس پس از انجام کارهای عادی و روزمره
5- بروز مشکلات گوارشی مانند تهوع، اسهال، بی اشتهایی و یا کاهش وزن
6- زخم‌های دهانی و متورم شدن زبان
7- ضعیف شدن حس چشایی
? چگونه می‌توان کمبود فولیک اسید را جبران کرد؟
ساده‌ترین روش برای تامین فولیک اسید تغییر رژیم غذایی است. سبزیجات سبز رنگ همانند کلم بروکلی، کلم بروکسل، اسفناج و مارچوبه بهترین منابع فولات هستند. مرکبات همچون پرتقال، لیموها و نارنگی، همچنین لوبیا، قارچ و غلات نیز ازدیگر منابع خوب فولیک اسید بشمار می‌روند.
اسید فولیک (فولات) یا ویتامین ب۹ از خانواده ویتامین‌های ب کمپلکس بوده که در آب حلال می‌باشد و مصرف آن برای خانم‌های باردار و شیرده ضروری است. این ویتامین از نقایص مادرزادی لوله عصبی جنین پیشگیری می‌کند. در ادامه با خواص اسید فولیک، نقش آن در پیشگیری از بیماری‌ها، منابع تامین کننده و عوارض کمبود این ویتامین آشنا خواهید شد.
خواص اسید فولیک چیست؟
- از مهمترین فواید مصرف اسید فولیک در بارداری، نقش آن در پیشگیری از نقایص مادرزادی جنین است به طوریکه مصرف این ماده توسط مادران باردار در طول دوران بارداری و شش ماه قبل از باردار شدن ضرروی است.
- اسید فولیک از سقط خود به خودی جنین پیشگیری می‌کند.
- این ماده، باعث افزایش شیر مادران شیرده می‌شود.
- یـک مـاده مغـذی ضـروری بـرای پیشگیری از کم خونی در دوران بارداری است.
- فولیک اسید می‌تواند خطر دردهای زودرس و پره اکلامپسی را کاهش می‌دهد.
سایر خواص اسید فولیک
- اسید فولیک در سلامتی و شادابی پوست موثر است.
- درمان کم خونی از خواص این ویتامین است. در صورت کمبود میزان اسید فولیک در بدن نوع خاصی از کم خونی با نام ماکروسیتی آنمی ایجاد می‌شود.
- این ماده برای تبدیل کربوهیدرات به انرژی و تولید DNA و RNA لازم است.
- دریافت مقادیر کافی اسید فولیک از غذاهای مصرفی به مقابله با سرطان روده بزرگ، معده، لوزالمعده، سرطان‌های مربوط به گردن و سرطان سینه کمک می‌کند.
- مصرف اسید فولیک یا ویتامین ب9 باعث افزایش اشتها می‌شود. به طور کلی این ویتامین در جذب غذا به روده‌ها کمک می‌کند و اختلالات دستگاه گوارش را برطرف می‌سازد و باعث رشد بهتر بدن می‌شود.
- جلوگیری از سفید شدن موها یکی از فواید مصرف اسید فولیک است.
- افزایش اشتها، کاهش افسردگی و بهبود خلق و خو از خواص اسید فولیک است. ویتامین ب9، با جلوگیری از افزایش تشکیل هموسیستین در بدن که مانع از انتقال خون و سایر مواد مغذی به مغز می‌شود و افزایش هموسیستین در ترشح هورمون سروتنین، باعث به وجود آمدن حس خوب در بدن می‌گردد.
- پیشگیری از بیماریهای قلبی و بروز سکته، از دیگر خواص اسید فولیک است. دریافت مقادیر کافی این ماده می‌تواند عوامل خطر بیماریهای قلبی، شـامل کلسترول و هموسیستئین بالا را که می‌تواند به عروق قلبی صدمه بزند، کاهش دهد.
- مصرف اسید فولیک برای مردان باعث افزایش کاهش احتمال وجود کروموزوم های غیر طبیعی در اسپرم های شان می‌شود.
علائم کمبود فولات معمولا شدید نیستند. علائم کمبود فولات عبارت‌اند از:
- خستگی؛
- سفیدشدن موها؛
- ایجاد زخم در دهان؛
- ورم زبان؛
- مشکلات رشد.
کمبود فولات می‌تواند موجب کم‌خونی بشود. علائم کم‌خونی عبارت‌اند از: نشانه های کمبود اسید فولیک
- خستگی مداوم؛
- ضعف؛
- بی‌حالی؛
- رنگ‌پریدگی؛
- تنگی نفس؛
- کج‌خلقی.
علل کمبود فولات
فولات ویتامینی محلول در آب است. این ویتامین در آب حل شده و نمی‌تواند در سلول‌های چربی ذخیره بشود. درنتیجه باید مقدار کافی فولات را به‌طور روزانه مصرف کنید. زیرا بدن قادر به ذخیره‌ی آن نیست. مقدار اضافی ویتامین‌های محلول در آب از طریق ادرار دفع می‌شود. علل کمبود فولات عبارت‌اند از:
۱. رژیم غذایی
علت اصلی کمبود فولات، رژیم غذایی است که در آن میوه‌های تازه، سبزیجات و غذاهای غنی‌شده با اسید فولیک به‌اندازه‌ی کافی مصرف نشود. همچنین پختن بیش‌ازحد غذا نیز می‌تواند به این ویتامین آسیب بزند. اگر در رژیم غذایی‌تان به‌مقدار کافی فولات مصرف نکنید، تنها در عرض چند هفته دچار کمبود فولات می‌شوید. نشانه های کمبود اسید فولیک
۲. بیماری‌ها
بیماری‌هایی که روی جذب فولات در دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارند، ممکن است باعث کمبود فولات بشوند. این بیماری‌ها عبارت‌اند از:
- بیماری کرون؛
- بیماری سلیاک؛
- برخی از سرطان‌ها؛
- مشکلات شدید کلیوی که در آن بیمار نیاز به دیالیز دارد.
۳. ژنتیک
بدن برخی افراد در اثر جهش‌های ژنتیکی نمی‌تواند فولات مصرفی را به‌شکل موردنیاز خود (متیل‌فولات) تبدیل کند.
۴. عوارض جانبی داروها
برخی از داروها می‌توانند باعث کمبود فولات بشوند. این داروها عبارت‌اند از:
- فِنی‌توئین (نوعی داروی ضدتشنج)؛
- کوتریموکسازول (نوعی آنتی‌بیوتیک)؛
- متوتروکسات (داروی درمان سرطان)؛
- سولفاسالازین (داروهای ضدالتهاب گوارشی).
۵. زیاده‌روی در مصرف نوشیدنی‌های الکلی
مصرف الکل، جذب فولات را با اختلال مواجه می‌کند. همچنین الکل باعث افزایش ترشح فولات به ادرار می‌شود.
منابع غذایی محتوی ویتامین B۱۲
ویتامین B۱۲ به‌طور عمده در گوشت و فرآورده‌های لبنی یافت می‌شود. بنابراین افرادی که رژیم گیاهخواریمحض دارند، در خطر کمبود ویتامین B۱۲ هستند. تنها منبع تأمین ویتامین B۱۲۲ برای این افراد، غذاهای غنی‌شده با ویتامین B۱۲ است. بهترین منابع تأمین ویتامین B۱۲ عبارتند از: تخم‌‌مرغ، پنیر، شیر، ماهی، گوشت قرمز، جگر سیاه و قلوه.
عوارض کمبود ویتامین B۱۲
کمبود ویتامین B۱۲ می‌تواند باعث بروز کم خونی و کنفوزیون (نوعی حالت گیجی و کاهش هوشیاری) در افراد سالخورده شود.
مشکلات روانی مانند زوال عقل، پارانویا، افسردگی و مشکلات رفتاری نیز می‌تواند در اثر کمبود این ویتامین بروز کند. مشکلات روانی ناشی از کمبود ویتامین B۱۲۲ ممکن است بعضی اوقات برگشت‌ناپذیر باشد.
همچنین کمبود ویتامین B۱۲ در افراد ممکن است منجر به بروز علائمی مانند سوزن سوزن شدن دست و پاها،خستگی شدید، ضعف، زودرنجی و افسردگی شود.
۲. ویتامین B۶
وظایف ویتامین B۶
ویتامین B۶ (پیریدوکسین) به بدن کمک می‌کند تا غذا را به انرژی تبدیل کند. این ویتامین به بدن کمک می‌کند تا با عفونت‌ها مبارزه کند. مصرف این ویتامین در دوران بارداری و شیردهی باعث می‌شود تا مغز نوزاد رشدی طبیعی داشته باشد.
منابع غذایی محتوی ویتامین B۶
نخود، ماهی تن و آزاد، غلات کامل و حبوبات، جگر گاو، گوشت چرخ‌‌کرده، سینه‌ی مرغ، هندوانه، سیب زمینی و اسفناج منابع غذایی سرشار از ویتامین B۶ هستند.
عوارض کمبود ویتامین B۶
مقادیر ناکافی این ویتامین در رژیم غذایی افراد می‌تواند منجر به بروز کم خونی، اختلالات پوستی مانند جوش و ترک‌خوردگی در امتداد دو طرف دهان شود. افسردگی، کنفوزیون، حالت تهوع، افزایش احتمال ابتلا به عفونت‌ها و درماتیت (حساسیت پوستی) از سایر عوارض کمبود این ویتامین هستند.