زرشک بهترین چاشنی غذا بررسی خواص دارویی درمانی زرشک
زرشک بهترین چاشنی غذا
اگر به رب گوجه مرغوب دسترسی ندارید زرشک را جایگزین رب گوجه فرنگی کنید?
?به طور کلی اگر به رب مرغوب و معتبری دسترسی ندارید، می توانید به جای آن از پودر زرشک استفاده کنید. همچنین افرادی که به بیماری سنگ کلیه مبتلا هستند، نمی توانند از گوجه فرنگی و رب گوجه فرنگی به میزان فراوان استفاده کنند.
?به این دلیل که در گوجه فرنگی اگزالات وجود دارد و این ماده افراد را مستعد تشکیل سنگ کلیه می کند.
یکی از گیاهان دارویی پرمصرف، زرشک است. میوه‌های قرمز کوچک این گیاه در سفره‌های بیشتر مردم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
زرشک‌پلو، مربای زرشک، سس زرشک، کیک زرشک، ترشی زرشک و حتی آب زرشک، اسم‌های آشناست که طعم، مزه و خواص جالبی دارد.
علاوه بر خواص تغذیه ای، از رنگدانه‌های موجود در چوب و پوست گیاه زرشک برای رنگ کردن چرم و پشم نیز استفاده می‌شود.
خواص درمانی
سابقه مصرف زرشک به دوره مصر باستان می‌رسد، زمانی که فراعنه و ملکه‌ها، این گیاه را با تخم رازیانه به منظور درمان طاعون مصرف می‌کردند.
درباره خواص درمانی زرشک مطالب زیادی بیان شده است، به عنوان مثال سرخ‌پوستان آمریکا زرشک را برای بیماری‌های خونی، سل، بی‌اشتهایی، بیماری‌های کلیوی، رماتیسم، زخم‌ها و جراحت‌ها به کار می‌بردند.
بعضی از پزشکان سنتی در ایران نیز زرشک را به عنوان رفع بوی بد خلط سینه می‌شناختند و در درمان بیماری‌های لثه، درد دندان و بعضی بیماری‌های چشمی (ضعف دید) از آن استفاده می‌کردند.
از زرشک برای درمان بیماری‌های آرتریت، مشکلات صفراوی، اسهال، کاهش تب، التهاب طحال، آماس زبان، زرد زخم، کمردرد، از بین بردن کرم‌های حلقوی، مشکلات قلبی، قاعدگی دردناک، مشکلات کبدی، بواسیر و تب‌خال نیز استفاده می‌شود.
روس‌ها زرشک را برای التهاب خونریزی دهنده دیواره رحم، مشکلات کیسه صفرا، فشار خون بالا، افزایش ترشح صفرا و همچنین برای تنظیم ارگان‌های زنانه مصرف می‌کنند.
زرشک، سرشار از ویتامین C
برگ‌های گیاه زرشک سرشار از ویتامین C است و خاصیت داروی ملین را دارد، میوه‌های آن ادرارآور و خلط‌آور است و برای خوشبو شدن دهان نیز استفاده می‌شود. پوسته، ریشه و ساقه آن تقویت‌کننده، ضدعفونی‌کننده، صفراآور، مدر و ملین است.
در مطالعات جدید ثابت شده است زرشک به علت داشتن آلکالوئیدی به نام بربرین اثرات آنتی‌بیوتیکی برای باکتری‌ها دارد. همچنین سولفات موجود در این گیاه علیه سیستم‌های توموری قابل استفاده است. شاید به همین دلیل است که بعضی زرشک را عامل ضد تومور یا سرطان می‌شناسند.
عوارض جانبی
طبیعت میوه زرشک سرد و خشک است و در کتاب‌های قدیمی گفته شده است که زرشک برای کسی که سرفه می‌کند، مفید نیست. علائم سمی بودن زرشک شامل گیجی، خون‌دماغ، اسهال، تحریک کلیوی و نفریت است. طبیعت پوست ریشه ی گیاه گرم و خشک است.
زرشک، داروی درمان دیابت و چاقی
نوعی داروی سنتی گیاهی چین برای دیابت نوع 2 و لاغری مفید است. در ادبیات چنین گفته شده، بربرین، که در ریشه و ساقه بعضی از گیاهان وجود دارد می‌تواند قند خون بیماران دیابتی را کاهش دهد.
مبارزه با نشانگان سوخت‌وسازی
یکی دیگر از خواص زرشک مبارزه با نشانگان سوخت‌وسازی است. نشانگان سوخت‌وسازی یک اختلال سوخت‌وسازی است. معیار تشخیص این بیماری وجود حداقل ۳ مورد یا بیشتر از موارد زیر است:
چاقی شکم؛
قند خون بالا؛
تری‌گلیسرید بالا؛
فشار خون بالا ؛
پایین‌بودن کلسترول خوب (HDL).
در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ در ایران صورت گرفت تأثیر زرشک بر توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان (PAB) در بیماران مبتلا به نشانگان سوخت‌وسازی بررسی شد. توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان شاخصی برای اندازه‌گیری عوامل مؤثر بر استرس اکسیداتیو است و احتمالا یکی از عواملی است که خطر بیماری های قلبی-عروقی را نشان می‌دهد.
استرس اکسیداتیو به‌معنای عدم تعادل در تولید رادیکال های آزاد و ناتوانی بدن در خنثی‌کردن تأثیرات منفی آنها (به کمک آنتی اکسیدان ها) است. بنابراین هرچه استرس اکسیداتیو یا توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان کمتر باشد، برای بدن بهتر است. در این مطالعه ۱۰۶ بیمار مبتلا به نشانگان سوخت‌وسازی را به‌طور تصادفی در دو گروه قرار دادند. به یک گروه از آنها روزانه سه کپسول محتوی زرشک و به گروه دیگر ۳ کپسول محتوی پلاسیبو (یا دارونما چیزی شبیه به دارو ولی بدون اثر واقعی) به‌مدت ۶ هفته داده شد. در پایان مطالعه میزان توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان (PAB) در گروهی که کپسول محتوی زرشک مصرف می‌کردند، کاهش چشمگیری داشت، درحالی‌که در گروه دیگر تغییری در این شاخص مشاهده نشد.
یافته‌ها نشان می‌دهند مکمل‌های محتوی زرشک (۶۰۰ میلی‌گرم در روز به‌مدت ۶ هفته) می‌توانند استرس اکسیداتیو را کاهش بدهند. در افراد مبتلا به نشانگان سوخت‌وسازی مکمل‌های محتوی زرشک می‌توانند استرس اکسیداتیو را کاهش بدهند. این امر راهی کلیدی برای مبارزه با نشانگان سوخت‌وسازی و سایر عوارض احتمالی آن است