خوردن جیرجیرک در سیرجان جیرجیرک های آجیلی کرمان
فصل خوردن جیرجیرک در سیرجان!
جیرجیرک ها رو توی آب گرم میریزن. وقتی مُردن، دست و پاشونو جدا میکنن و توی ماهیتابه برشته میکنن میخورن. مثل آجیل. میگن از آجیلم خوشمزه تره!
گفتنی است که مردم این شهر معتقدند که جیرجیرک خواص دارویی بسیاری دارد. ابتدا آن ها را در آب گرم ریخته و پس از مردن، آنها را تمیز کرده و دست و پای جیرجیرک ها را جدا می کنند.
در آخر در ماهیتابه سرخ می کنند تا برشته شود و همانند آجیل مصرف می کنند
بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی نسبت به این خبر واکنش نشان دادند. بسیاری از کاربران معتقدند که این حشره پرخاصیت، چنزو نام دارد و اوایل بهار که از پیله خود در می آید گرفته شده و کاملا تمیز هست. همچنین تغذیه ای هم نکرده است. بعضی از کاربران عنوان کرده اند که مزه این حشره شبیه تخمه است و بسیار خوشمزه می باشد. بسیاری از کاربران خواهان تست کردن این حشره می باشند.
این روزها گزارش کوتاه یک روزنامه محلی و تصاویر آن از سنت خوردن جیرجیرک بهاره در سیرجان کرمان بازتاب زیادی در شبکه‌های اجتماعی داشته و تقریباً گروهی و کانالی نیست که آنجا حرفی از جیرجیرک خوردن نباشد. سنتی که نه تنها در سیرجان بلکه در بسیاری از مناطق جنوب و جنوب شرقی رواج دارد. سیرجانی‌ها در اصطلاح محلی به جیرجیرک، «جرووک» می‌گویند و در قالب مصرف دارویی یا به‌عنوان تنقلات از آن استفاده می‌کنند. البته جیرجیرک خوراکی با آن جیرجیرکی که در شهرها نیز دیده می‌شود و در اصطلاح محلی به آن «جکو» می‌گویند فرق دارد.
اوایل خرداد عده‌ای از روستاییان و عشایر شهرستان سیرجان به مناطق کوهستانی و پر درخت رفته و جیرجیرک جمع می‌کنند. آنها بخشی را برای مصرف خودشان و قسمتی را برای فروش به شهر می‌آورند. بومی‌ها جیرجیرک خوراکی را در همان روزهای پس از تولد مصرف می‌کنند؛ یعنی زمانی که این حشره تنها آب می‌خورد اما اواخر خرداد و در پایان عمر 40 روزه‌شان که به مصرف برگ درخت و سایر حشرات روی می‌آورند و خون در بدن آنها پخش می‌شود، دیگر منبع غذایی به حساب نمی‌آیند.
یکی از روستاییان سیرجان که دستی در گرفتن
جیرجیرک دارد می‌گوید: «از زمانی که یادم می‌آید خانواده ما در فصل بهار جیرجیرک می‌خوردند. خواص خیلی زیادی دارد. برای نفخ و کمردرد و پادرد خیلی خوب است. البته الان بچه‌های ما خیلی علاقه‌ای به خوردن آن نشان نمی‌دهند. در شهر هم مثل قدیم مشتری ندارد اما باز هم چند گونی می‌فروشیم.
جیرجیرک در منطقه «گدار»، «چارگنبد»، «زیدآباد» و اطراف «بلورد» سیرجان خیلی زیاد است. این حشره روی بوته‌های «قیچ» یا درختان «بنه» می‌نشیند و در طول روز نمی‌توان آنها را گرفت اما دم صبح که هوا خنک است روی قیچ، گونی می‌اندازیم و بعد با کندن بوته و تکان دادن آن، جیرجیرک‌ها را توی گونی می‌ریزیم. اگر هم روی درخت بنه باشند، چادری زیر آن پهن می‌کنیم و در هوای سرد، با تکاندن درخت جیرجیرک‌ها روی پارچه می‌ریزند که باز جمع می‌کنیم و می‌ریزیم توی گونی. به اندازه مصرف خودمان برمی‌داریم و بقیه را هم می‌فروشیم به دستفروش‌های جلوی بازار. آنها هم توی پلاستیک‌های نیم کیلویی می‌فروشند.»
از کباب خوشمزه‌تر است!
خانمی که مقابل بازار سنتی دوقلوی سیرجان درحال
خریدن جیرجیرک است می‌گوید: «خوردن جیرجیرک هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند. ما جیرجیرک‌ها را زنده توی آب می‌ریزیم که بمیرند، بعد حدود 5 دقیقه می‌جوشانیم و آب کش می‌کنیم. بعد دست و پا و بال‌ها را جدا می‌کنیم و توی تابه برشته می‌کنیم. نمک و کمی آبلیمو هم اضافه می‌کنیم تا حسابی خوشمزه شود.»