اهدای خون سلامت و رعایت فواصل مجاز بین دفعات اهدا
اهدای خون
فاصله مجاز بین دفعات اهدای خون:
? برای مردان سالانه 4 نوبت
? برای زنان سالانه 3 نوبت
هر واحدخون اهدایی حدود 450 میلی لیتر و معادل 10 درصد حجم کل خون بدن است.
روشن است وقتی سخن از سلامت خون به میان می آید، منظور این است که تزریق خون، به بیمار دریافت کننده ی خون، صدمه ای نزده و در عین حال سلامت اهدا کننده خون را نیز به خطر نمی اندازد.
به مفهوم دیگر پذیرش اهداکننده مناسب و دارای شرایط لازم و مطابق با استانداردهای ملی سازمان انتقال خون ایران به منظور تامین خون سالم جهت جلوگیری از بروز عوارض انتقال خون و بیماری های منتقله از طریق انتقال خون به گیرندگان و نیز اطمینان از این که اهدا خون برای اهدا کننده ضرری نداشته باشد، است. از این رو تمامی مراکز اهدای خون، برای داوطلبان شرایطی را در مد نظر دارند.
اهدا کننده باید درشرایط خوب و در وضعیت سلامت جسمانی و روانی باشد. همچنین وضعیت روحی داوطلب در هنگام اهدای خون خیلی مهم است و باید از این نظر آمادگی لازم جهت اهدای خون را داشته باشد.
پزشک مرکز خون گیری، پیش از اهدا خون، داوطلبان را بررسی و معاینه می کند. این بررسی شامل مصاحبه پزشکی در باره سوابق سلامتی، رفتارهای فردی و انجام یک معاینه مختصر می باشد. در صورتی که فرد داوطلب اهدای خون، تمامی شرایط لازم برای اهدا خون را داشته باشد می تواند خون اهدا کند. لازم به ذکر است سهم مهمی از تضمین سلامت خون بستگی به دقت و صداقت داوطلبان اهدا خون در پاسخ گویی به سؤالات پزشک در حین مصاحبه و معاینه دارد. البته برای حفظ سلامت خون، با توجه به سوابق پزشکی، مسئولیت پذیرش و یا عدم پذیرش داوطلب به عهده پزشک مرکز خون گیری می باشد. در اینجا شرایط اصلی داوطلبان اهدای خون آورده شده است.
1- سن: حداقل سن قابل قبول برای اهدا خون 18 سال تمام و حداکثر سن 60 سال تمام می باشد. حداکثر سن برای اولین اهدای خون 60 سال می باشد. برای دفعات بعدی اهدا کننده مستمر حداکثر 65 سال است .در اهدا کنندگان مستمر بالای 65 سال تنها در صورت داشتن مجوز از مدیر پزشکی پایگاه خونگیری به عمل آید.
2- هموگلوبین و هماتوکریت: میزان هموگلوبین قابل قبول، حداقل 5/12 گرم در دسی لیتر و هماتوکریت 38 % می باشد.
3- تعداد دفعات و فواصل اهدا خون: فواصل اهدای خون کامل 8 هفته (56 روز) است. یعنی اهدا کننده با فاصله 8 هفته می تواند مجدداً خون اهدا نماید، مشروط بر این که تعداد دفعات اهدای خون در طی 12 ماه از 4 بار برای آقایان و 3 بار برای خانم ها تجاوز نکند. بهتر است آقایان با فواصل 3 ماهه و خانم ها با فواصل 4 ماهه نسبت به اهدا خون اقدام نمایند.
4- وزن : از 50 کیلوگرم به بالا.
5- درجه حرارت: درجه حرارت دهان نباید بیشتر از 5/ 37 درجه سانتی گراد باشد.
6- نبض: پزشک مرکز اهدای خون، حداقل برای مدت 15 ثانیه نبض اهدا کننده را شمارش می کند و بطور معمول تعداد نبض بین 50 تا 100 عدد در دقیقه جهت اهدای خون مورد قبول است. اهدا کنندگانی که تعداد نبض کمتر از 50 عدد در دقیقه دارند تنها در صورتی پذیرفته می شوند که ورزشکار حرفه ای یا قهرمانی باشند.
7- فشار خون: فشار خون بیشینه ( سیستولیک) باید مابین 90-180 میلی متر جیوه و فشار خون کمینه (دیاستولیک) باید مابین 50- 100 میلی متر جیوه باشد. فشار خون بیشینه نباید بیشتر از 180 میلیمتر جیوه و فشار خون کمینه نباید بیشتر از 100 میلیمتر جیوه باشد. اهدا کنندگانی که فشار خون بیشینه بیش از 180 میلی متر جیوه و فشار خون کمینه بیش از 100 میلی متر جیوه دارند فقط پس از ارزیابی پزشک مرکز اهدای خون، پذیرفته می شوند.
8- اهداکنندگانی که دارو مصرف می کنند باید از نظر مناسب بودن برای اهدای خون ارزیابی شوند.
فواصل اهدا خون هر هشت هفته یک بار مشروط به آنکه تعداد دفعات آن در طول یکسال بیش از چهار مرتبه برای مردان و 3 مرتبه برای زنان نباشد.