علت آسیب دیدن دندان ها این است که نفس کشیدن از راه دهان، باعث خشک شدن دهان می شود و اثر محافظتی بزاق را در کشتن باکتری موثر در اسیدی شدن دهان از بین می برد. با توجه به افزایش سطح اسید در شب ها، خوابیدن با دهان باز و تنفس از راه دهان هنگام خواب موجب فرسایس و پوسیدگی دندان می شود.محققان معتقدند که این یافته به دندانپزشکان در توضیح علت افزایش پوسیدگی دندان افرادی که با دهان باز می خوابند، کمک می کند.
از سوی دیگر، وضعیت پوسیدگی دندان در افرادی که با دهان باز می خوابند، اغلب در دندان های عقبی بدتر است که علت آن خشک تر بودن قسمت انتهایی دهان نسبت به قسمت جلویی آن است.
احتمال تنفس از طریق دهان در شب ها در افراد مبتلا به آسم و آپنه انسدادی خواب بیشتر است. در شرایط عادی سطح pH دهان که اندازه اسیدی و یا قلیایی دهان را نشان می دهد، در سطح خنثی 7.7 است. اما براساس این مطالعه که در مجله Oral Rehabilitation منتشر شد، خوابیدن با دهان باز، این سطح خنثی را به یک سطح متوسط اسیدی با pH 6.6 کاهش می دهد. همچنین در برخی افراد این سطح اسیدی به 3.6 افزایش می یابد که برای فرسایش مینای دندان کافی است و شبیه نوشیدن نوشابه گازدار قبل از خواب است.
از سوی دیگر، مردان نسبت به زنان بیشتر احتمال دارد که با دهان باز بخوابند، به طوری که براساس نتایج یک مطالعه، تقریبا یک سوم از مردان در هنگام خواب از طریق دهان نفس می کشند، اما این میزان در زنان تنها پنج درصد است.
تنفس دهانی دارای عواقب گسترده ای است، تغییراتی که آزار دهنده هستند ؛ مشکلات جزئی شامل لب های خشک، دهان و دندان ها (که پوسیدگی را بیشتر می کند).با این حال، اغلب، تنفس دهان منجر به دندان های کشیده، فک رشد نکرده و رشد ضعیف صورت می شود. هنگامی که دهان باز برای نفس کشیدن باز می سود، عضلات در گونه ها تیره می شوند این عضلات گونه های ملایم ،نیروی خارجی را به فک بالا و پایین اعمال می کنند که باعث ایجاد محدودیت در آرک دندان و صورت می شود همچنین، زبان، که به معنای طبیعی در سقف دهان باید استراحت کند، به کف دهان می چسبد این ،باعث می شود که قوس فک فوقانی باریکتر شود (به علت عدم فشار جانبی) و واسط چهره به طور طبیعی رشد نکند، زیرا زبان به این قسمت از صورت فشار وارد نمی کند. یک کودک ممکن است با یک صورت باریک و یا با کمبودهایی در وسط چهره اش مواجه شود،که نتیجه ژن ها و عوامل دیگر است.
دو مطالعه در مجله آمریکایی ارتودنسی و ارتوپدی دندانی – توسط دندانپزشک اگیل هارولد نشان داده است که این پدیده کاملا واضح است در هر دو تحقیق، محققان میمون های جوان را مجبور کردند تا با تنفس دهان خود سازگار شوند و از این طریق تنفس کنند آنها متوجه شدند که تمام میمون هایی که از طریق دهانشان نفس کشیدند، دندان هایی کشیده و صورت فک پایینی که کم رشد کرده را ،دارند. به طور خاص، تنفس دهان منجر به کاهش و عقب بودن چانه، فک با زاویه ای فشرده و افزایش زاویه می شود به عبارت دیگر، صورت بلند و باریک، فکی کمتر برجسته و چانه و فک پایین تر عقب می افتد.